Jeugdinstelling hard op de vingers getikt wegens ‘ernstige veiligheidsrisico’s’

Bron: AD Groene Hart
Zorginstelling El Futuro gaat fiks in de fout bij het begeleiden van jongeren die met bij voorbeeld een verslaving of een loverboy-problematiek kampen.
Dat blijkt uit een onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Jongeren krijgen niet de gespecialiseerde hulp die ze nodig hebben. Uiterlijk 9 juni moeten alle tekortkomingen zijn opgelost. Tot die tijd mogen geen nieuwe jongeren met een indicatie van de Jeugdwet worden toegelaten.
De jeugdzorg-organisatie (actief sinds 2017, 16 medewerkers, deels vast, deels zzp) heeft aan de Evenaar in Alphen en de Punt in Gouda twee tehuizen voor jongeren van 15 tot 23 jaar die moeten worden voorbereid op zelfstandig wonen. In Alphen zijn zeven plekken, in Gouda elf. Ze krijgen er een kamer en er is dag en nacht personeel aanwezig.
‘Ernstige veiligheidsrisico’s’
Jeugdigen komen bij een instelling als El Futuro terecht omdat zij door bijvoorbeeld een verslaving of loverboyproblematiek niet zonder professionele hulp kunnen functioneren. Ook is er risico dat zij zichzelf verwonden (‘zelfbeschadiging’).
Bij alle bewoners die El Futuro onder haar hoede heeft, ‘is sprake van forse problematiek en ernstige veiligheidsrisico’s', stelt de inspectie. Maar de begeleiders doen daar nauwelijks iets mee. Ze helpen de jongeren wel met bijvoorbeeld eten koken of met geld leren omgaan. Maar aan de werkelijke problemen wordt niet gewerkt.
Na elven op je kamer
Er zijn ook geen afspraken vastgelegd hoe de medewerkers de risico’s rondom hun cliënten kunnen beperken. Ook ontbreekt de professionele ondersteuning vanuit de geestelijke gezondheidszorg. Verder mist de inspectie de inzet van een gedragswetenschapper die nodig is om de wensen, behoeften en mogelijkheden van de jongeren te bepalen.
Bij El Futuro gelden nogal wat huisregels die de zeggenschap van de cliënten beperken, vindt IGJ. Zo moet iedereen van zondag- tot en met donderdagavond na elf uur op de eigen kamer blijven en is de gezamenlijke huiskamer afgesloten. De jongeren moeten vooraf hun bezoek aanvragen en er mag maar één bezoeker langskomen.
Koelkasten op slot
Er gelden vaste tijdstippen voor de maaltijden. Daarbuiten zitten de koelkasten op slot. In de keuken mogen maximaal twee bewoners tegelijk zijn. En er geldt een strikte opruimplicht; je mag pas bezoek ontvangen of op verlof gaan als de eigen kamer netjes is.
De directeur van El Futuro heeft in reactie op het rapport aangegeven dat met bijvoorbeeld bezoek soepel wordt omgegaan. Het is alleen wel zo dat veel van de jeugdigen veel structuur en duidelijke regels nodig hebben. Maar El Futuro schiet hierin door, vindt de inspectie. Stimuleer positief gedrag en geef de ruimte om fouten te maken, onderstreept de IGJ. Nu is het vooral ‘het beperken van de vrijheid en straffen van jeugdigen’.
Spijkers steken uit bij de open haard
Weliswaar ervaren veel bewoners het contact met de persoonlijke coach als prettig en vertrouwd. Maar wel klinkt de opmerking dat de begeleiders veel op kantoor zitten. Daardoor is het vaak ieder voor zich. ‘Als het gezelliger was in huis, zouden jeugdigen wellicht vaker thuis zijn, geven zij aan’, tekent de Inspectie op uit gesprekken met 11 van de 18 jongeren.
Tot voor kort was de huisvesting in Gouda, een voormalige watermolen uit 1631, ver onder de maat, blijkt uit de rapportage. Bij een van de steile trappen ontbrak een leuning, rondom de open haard staken spijkers naar voren en er zat een grote ijzeren haak in het plafond. Verder was het koud en tochtig in het gebouw en waren de vluchtroutes niet op orde. Op gezag van de inspectie is begin dit jaar de situatie verbeterd. In Alphen zit El Futuro in een modern gebouw.